In de jaarstukken moet dit jaar rekening worden gehouden met de gevolgen van corona. Dit gaat echter verder dan alleen de gevolgen van corona voor de beleidsdoelstellingen. Corona heeft ook impact op de financiële positie van de gemeenten. Er zijn bijvoorbeeld minder belastingopbrengsten (als gevolg van lagere opbrengsten van onder andere de toeristen- en parkeerbelasting) gerealiseerd in 2020 en op andere terreinen zijn er hogere of juist lagere uitgaven geweest. Daarnaast is de rechtmatigheid van de financiële transacties een belangrijk item in de jaarstukken van de gemeente.
In deze paragraaf ziet u de effecten van corona terug. Er zijn dit jaar nieuwe, of hogere c.q. lagere baten of lasten opgenomen die het gevolg zijn van corona. Als gevolg van corona kregen gemeenten te maken met de uitvoering van steunmaatregelen en de daarmee gepaard gaande inkomende en uitgaande geldstromen, al dan niet via het gemeentefonds. Ook heeft het Rijk een beroep gedaan op gemeenten om in de uitvoering van haar taken en de bejegening van burgers, bedrijven en instellingen coulance te betrachten om de gevolgen van corona te beperken en om maatregelen te nemen om het virus te bestrijden (onder meer de lockdown). Dat houd in dat gemeenten soms moe(s)ten afwijken van bestaande regels, contracten en afspraken. Het voorgaande deed en doet zich bijvoorbeeld niet alleen voor ten aanzien van prestatielevering vanuit inkoopcontracten en subsidies, maar kan bijvoorbeeld ook spelen ten aanzien van bijdragen aan verbonden partijen, bij garanties en bijdragen aan activa in eigendom van derden. Dit kan gevolgen hebben voor de financiële rechtmatigheid als wordt gehandeld in strijd met de geldende normenkaders.
Buitenwerkingstelling of versoepeling van regels als gevolg van corona kan aan de orde zijn vanuit de wetgever. In dat geval gelden voor 2020 de aangepaste normenkaders die vastliggen in aangepaste wetten en regelingen. Daarnaast is er de eigen wet- en regelgeving zoals die vastligt in verordeningen en de eventuele nadere invulling daarvan. De gemeenteraad bepaalt de normen die gelden voor de accountants bij de controle van de jaarstukken, door het vaststellen van het normenkader. Aanpassingen daarvan als gevolg van corona moeten, waar dit aan de orde is, tijdig aan het algemeen bestuur zijn voorgelegd ter besluitvorming.
Reserve Corona
Met de Winternota 2020 is een bestemmingsreserve ingesteld om de financiële effecten van corona op te vangen en in de rekening te neutraliseren. Deze effecten betreffen bijstellingen van zowel inkomsten als ook uitgaven (bij- dan wel aframingen). In een separate tabel zijn de bijdragen vanuit het rijk opgenomen en de kosten dan wel besparingen die ontstaan zijn in het kader van corona. Onder de kosten zijn ook de weggevallen baten op bijvoorbeeld Toeristenbelasting en Precario opgenomen. Eind 2020 heeft het college ook besloten om in te stemmen met een huurverlaging voor commerciële instellingen alsmede een aanvullende financiële ondersteuning voor non-profit instellingen. De uitwerking en concrete besluitvorming heeft in 2021 plaats gevonden.